We besteden steeds meer tijd in de digitale wereld: inloggen op social media-platforms om te communiceren met vrienden; het gebruiken van zoekmachines, bericht- en videoconferentie-tools, communiceren via e-mail; en series of films bekijken via streamingsdiensten. Maar elke organisatie waar je interactie mee hebt, kan vragen om informatie als inloggegevens, contactgegevens, jouw locatie en zelfs computergeschiedenis, om je accounts veilig te houden, meer gepersonaliseerde ervaringen te leveren of te verdienen aan hun relatie met jou.

Het is slim om de informatie die je deelt met deze organisaties, en online publiceert, beperkt te houden om eventuele beveiligings- en privacyrisico’s die daaruit kunnen voortvloeien te beperken.

Wat is een digitale voetafdruk?

Een digitale voetafdruk is een optelsom van alles wat je online doet en ‘sporen’ achterlaat en wordt dus ook gevormd door alles wat je online doet. Het kan gaan om reacties op een video, een review achterlaten, delen van foto’s of online winkelen, deze persoonlijke gegevens zijn terug te vinden en opgeslagen. Er zit alleen wel een verschil in actieve en passieve digitale voetafdrukken.

Actief:
Gegevens die je bewust deelt door bijvoorbeeld reacties op Social media achter te laten, deel te nemen aan forums of foto’s te plaatsen.

Passief:
Gegevens die onbewust worden verzameld door het bezoeken van een website en je activiteit bijhouden op social media. Denk hierbij aan cookies, hier kun je meer lezen.

Het probleem met ’teveel hebben’

Met hoe meer websites en apps jij jouw persoonlijke- en accountgegevens deelt, hoe groter de kans dat je gegevens uiteindelijk worden geschonden. Bijvoorbeeld wanneer een van die bedrijven is gecompromitteerd of als kwaadwillenden op een andere manier aan deze persoonlijke gegevens gekomen zijn. Er is ook een grotere kans dat je browsergeschiedenis en andere informatie wordt gedeeld met externe derde partijen.

Zelfs iets vrij onschuldigs als de naam van een huisdier of details over je huidige functie kunnen door hackers worden gebruikt om te proberen de wachtwoorden van jouw online accounts te raden, of om deze informatie te gebruiken voor phishingberichten naar jou.

Maar met zoveel informatie, verspreid over zoveel websites, accounts en apparaten, kan het lastig zijn om te weten waar je moet beginnen. Met ons stappenplan kun je aan de slag om meer controle te krijgen over de gegevens die jij deelt.

7 manieren om jouw digitale voetafdruk te beperken

1. Let op bij het downloaden van apps en de machtigingen die je aan apps verleent

Mobiele applicaties vereisen vaak dat gebruikers een aanzienlijke hoeveelheid persoonlijke en/of financiële informatie invullen, voor de app om op de juiste manier te werken. Ze kunnen ook locatie, computergeschiedenis en andere informatie tracken. Doe daarom eerst onderzoek voordat je een app downloadt en gebruikt.

Vervolgens is het erg belangrijk dat je jouw apparaten regelmatig opschoont. Dit houdt in dat je alle apps verwijdert die je al een tijdje niet hebt gebruikt en dus ook niet meer van toepassing zijn. Dit is ook een goed moment om de machtigingen van de overige apps die je wilt behouden te controleren. Een mobiele beveiligingsoplossing voor Android-smartphones kan vaak een overzicht geven van de rechten die applicaties gebruiken, zoals jouw locatie, toegang tot berichten en toegang tot jouw microfoon en/of camera.

2. Maak minder online accounts aan en wis bestaande accounts

Om jouw digitale voetafdruk zo goed mogelijk te beschermen is het verstandig om jouw social media accounts en privacy instellingen te controleren. Een aantal persoonlijke gegevens die zichtbaar zijn op je profiel kun je verbergen en berichten die op je account staan kun je later nog verwijderen. Naast social media accounts kun je ook accounts hebben op bijvoorbeeld websites of apps. In deze accounts staat vaak ook persoonlijke informatie opgeslagen zoals je telefoonnummer en geboortedatum. Wanneer je kunt kiezen om geen account aan te maken, is het beter om dat niet te doen.

Gebruik je een online account niet meer? Dan is het verstandiger om het account te verwijderen. Zo is er minder kans dat je gegevens in het account gevaar lopen in het geval van een datalek of hack. Wanneer je kunt kiezen om geen account aan te maken, is het beter om dat niet te doen.

3. Wees extra voorzichtig met het delen van gevoelige gegevens

Soms is het delen van informatie onvermijdelijk als je een bepaalde dienst of bepaald product wilt. Maar wees bewust van de informatie die je deelt. Deel geen persoonsgegevens als telefoonnummers, e-mail- en thuisadressen, financiële gegevens en BSN’s, tenzij dat strikt noodzakelijk is. Dit zijn gegevens die waardevol zijn voor cybercriminelen. E-mailadressen en telefoonnummers kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om phishingberichten naar te versturen.

4. Denk goed na voordat je iets deelt op social media

Het is belangrijk om na te gaan of je met jouw social media gevoelige informatie deelt over je werk of persoonlijke leven. Overweeg ook om je profiel te beperken tot alleen je vrienden en contacten, en om niemand toe te voegen die je niet in het echt kent. Bekijk ook de privacyvoorkeuren en beveiliging van jouw accounts.

5. “Recht op vergetelheid”

In sommige delen van de wereld, waaronder de Europese Unie, hebben regelgevende instanties nieuwe manieren gecreëerd waarop betrokkenen informatie die hen niet bevalt van bepaalde online locaties te kunnen laten verwijderen. Dit zogenaamde “recht op vergetelheid” werd ingevoerd door de General Data Protection Regulation (GDPR) van de EU. In Nederland geldt dit ook: de Algemene Verordering Gegevensbescherming (AVG) heeft een recht op vergetelheid. Dit werkt als volgt: als je online je eigen naam opzoekt om te zien wat er te vinden is over jezelf, en je komt iets tegen wat je verwijderd wilt hebben, neem dan rechtstreeks contact op met de website-eigenaren om verwijdering aan te vragen. Neem vervolgens contact op met zoekmachines zoals Google om hetzelfde te doen.

6. Let op bij enquêtes  

Het internet wordt overspoeld met winacties en prijsaanbiedingen, vaak in ruil voor het invullen van online enquêtes en dergelijke. Sommige zijn eigenlijk verhulde marketingcampagnes om contactpersonen te verzamelen. Andere kunnen cybercriminelen zijn, die uit zijn op jouw persoonlijke informatie voor het gebruik van bijvoorbeeld phishing.

7. Cookies uitschakelen of beperken

Cookies zijn kleine bestanden die naar je pc of apparaat worden gedownload wanneer je een website bezoekt. Ze worden gebruikt door de website-eigenaren om een profiel op te stellen van wie hun site bezoekt en om voorkeuren op te slaan voor toekomstige bezoeken. Hoewel dit de browse-ervaring kan verbeteren, zouden velen van ons liever niet dit soort informatie delen. Bij het bezoek aan een website kun je ervoor kiezen om deze cookies niet te accepteren. Je kunt deze tracking ook uitschakelen via de privacy-instellingen van je browser.